İşçi Sömürüsünde Son Nokta! Patronlar Tarafından Zorlanarak Parlak Görünmek İçin Dişlerine Radyum Sürülen Kadınlar
Kadınlar tarihin pek çok kesiminde pek çok tasnife ve eziyete maruz kalmışlardır. Bu sınıflandırmalar cinsiyete dayalı olsa da, hoşluk algıları da bu sınıflandırmayı körükledi. Peki, Marie Curie’nin icadıyla öncülük ettiği radyumu sırf güzel görünmek için kullanan kadınları biliyor musunuz? Hatta birçok ölüme neden oldu! birlikte bakalım…
Takdir edeceğiniz gibi yıllar içinde kadınlar pek çok hoşluk algısına maruz kalmış ve klişe diyebileceğimiz pek çok kalıba sokulmaya çalışılmıştır.
Bu hoşluk algısı sadece hoş olmak ve ‘feminen’ bir makyajla ilgili değil. Hanımlar; ayrıca ince bel, ela burun, sarışınlık ve saçsızlık gibi birçok başka sınıflandırmaya da maruz kalmışlardır.
Ayrıca bu hoşluk algısı sadece günümüzde değil tarih boyunca birçok kez görülmüştür.
Karanlıkta parlamak için yüzlerine radyum süren kadınlar, tarihteki bu ötekileştirici hoşluk algısına maruz kalmış gruplardan sadece biri!
Birinci Dünya Savaşı sırasında, saat fabrikası işçileri görünüşleri nedeniyle korkunç muameleye maruz kaldılar.
Fabrikada çalışan hanımlar yüzlerine radyum bulaştırıyorlardı. Mesai sonrası parlayan yüzleriyle dikkat çeken hanımlar, o dönem ABD’de en çok konuşulan konulardan biri oldu.
Yüzlerce işçi, Marie Curie tarafından yeni keşfedilen radyum kullanarak saat ve kadran boyamak için stüdyoya gidiyordu.
Tarladaki kadınlar için kadran boyama, ‘işçi sınıfı için elit bir iş’ olarak görülüyordu. Ortalama bir fabrika işçisinden 3 kat daha fazla ücret almanın yanı sıra, onlara mali bağımsızlık da verildi.
Radyumun ışıltısı o dönemin hoş algılanmasında büyük rol oynadı.
Fabrikada çalışan hanımlar radyum kullanarak saatleri ve kadranları boyadıklarında adeta parlayacaklardı. Hanımlar ellerinden geldiğince bu durumdan ‘faydalanmaya’ çalıştılar ve hatta parlak gülümsemeler için dişlerine radyum sürdüler.
“İçgüdüsel olarak radyumu yutmamaya çalışıyorduk. Yöneticimiz bize endişelenmememizi söyledi.”
Fabrikada çalışan hanımlara fırça ile dudaklarda keskin bir çizgi nasıl oluşturulacağı öğretildi. Bu formülü öğreten Mae Cubberley, işverenlerin çalışan kadınlara zarar görmediklerine dair ‘güvence’ verdiği dilden konuşuyor.
Ama bu yanlış bir niyetti. Çünkü Marie Curie’nin radyumla çalışırken bile ellerinde radyum yanıkları vardı.
O zamanlar insanlar kadranları boyarken bile radyum zehirlenmesinden ölüyordu.
Radyum laboratuvarlarında çalışan erkeklerin radyoaktif maddelerle çalışırken kurşun önlükler giymelerinin ve fildişi uçlu maşa kullanmalarının nedeni budur.
Ancak radyum boyayan kadınlara bu tür önlemler alma fırsatı verilmedi.
Radyumun suyu tonik olarak kullanıldı ve kozmetik içerik olarak dağıtıldı.
Basına göre bu ürünleri kullanmak ‘hayata hayat katar’ ve ömrü uzatırdı. Ancak kullanan kişilere yan etkiler hakkında hiçbir bilgi verilmedi ve ‘kırmızı yanaklar’ sözü verildi.
Mollie Maggia ölenlerden biriydi. Ölürken ölümcül bir cehennemden geçti.
1922’de Grace’in meslektaşlarından biri olan Mollie Maggia, hastalık nedeniyle stüdyodan ayrılmak zorunda kaldı. Her şey diş hekiminin dişini çekmesiyle başladı. Maalesef dişteki ağrı kısa sürede yayıldı ve o dişin çekilmesi gerekti.
Ülserlerden diş etlerindeki yaralara kadar Mollie birçok şeyle karşı karşıya kaldı.
Daha sonra uzuvlarında dayanılmaz bir ağrı hissetmeye başladı ve artık yürüyemez hale geldi. Doktor buna romatizma teşhisi koydu ve kan sulandırıcı ilaçlar verdi!
Mollie Baggia’nın bir yılı aşkın bir süredir peşini bırakmayan enfeksiyonu, 12 Eylül 1922’de boğaz dokularına ulaştı.
Hemşiresi, kan kusarak ölene kadar Mollie’yi tedavi etmeye devam etti. Öldüğünde henüz 24 yaşındaydı.
Eski işveren bu durumu örtbas etmek için doktorları ‘frengi’ teşhisi koymaya zorladı.
Bu durum daha sonra mahkemede patron aleyhine kullanıldı. Sonunda Mollie ve diğer eski meslektaşları birer birer öldü.
1925 yılında radyumdan zehirlenenler bir doktorun geliştirdiği testle belirlendi.
Yapılan testlere göre yutulan uranyum kadınların vücutlarına yerleşmiş ve neredeyse içlerinde delikler açmıştır. Bazı kurbanların kaburgalarını ve hatta çene yapılarını etkiledi. Kadınların ayakları küçülmeye ve ufalanmaya başladı. Kırık kemiklerin içine yerleştirilen radyum bile parlamaya devam etti.
“Kendimi düşünmüyorum. Asıl endişelendiğim şey bundan etkilenebilecek yüzlerce kadın.”
Radyumdan etkilenen kadın kurbanlar, onu bastırmaya çalışsalar da asla pes etmediler ve bir ittifak kurdular. Radyum şirketleriyle bile savaş noktasına gelen hanımlar bu süreçte radyumun neden olduğu birçok hastalıkla uğraşmışlardır.
Ne düşünüyorsun? Yorumlarda buluşalım…
