Bakan Yumaklı: Depremzedelere 14 milyar TL tarımsal destek ödemesi yapıldı
TARIM ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depreminden etkilenen illerde afetin ilk anından bu yana çalışmaların aralıksız sürdüğünü belirterek, toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldığını bildirdi. Tarımsal üretimde ülkenin can damarı olan bölgede üretimin kesintisiz devam etmesini sağlamak amacıyla 2023 yılında üreticilere yönelik çalışmalar yapıldı. .
Bakan Yumaklı, 11 ili etkileyen 6 Şubat depreminin yıldönümünde yaptığı yazılı açıklamada, felakette hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralananlara da acil şifalar diledi. Derin acıları geride bırakan felaketin ardından ülkenin yaraları sarmak için tek vücut olarak seferber olduğunu hatırlatan Yumaklı, Tarım ve Orman Bakanlığı olarak depremin ilk anından itibaren AFAD ile koordineli çalıştıklarını vurguladı.
‘DEPREMLERDE ÜRETİCİLERİMİZE HER ZAMAN DESTEK OLDUK’
Dünyada ‘yüzyılın felaketi’ olarak adlandırılan büyük yıkıma rağmen bölge halkının zor şartlarda bile üretmeye devam ettiğini vurgulayan Yumaklı, “Bakanlık olarak her türlü imkanı sağlayarak çiftçimizin yanında olduk. Üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekli desteği veriyoruz, bundan sonra da vermeye devam edeceğiz.” .
Bu çalışmalar kapsamında 6 Şubat depreminden etkilenen illerde üreticilerin mağdur olmaması adına başta tarımsal destekler olmak üzere birçok konuda uygulama ve düzenlemeleri hayata geçirdiklerini hatırlatan Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çiftçi Kayıt Sistemi Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle 2023 üretim yılı için iş değişikliği başvuru süresi uzatılarak deprem bölgesindeki çiftçilerin tarımsal desteklerden faydalanmasında yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçildi. Afet bölgesi olarak ilan edilen illerimizde ve Diğer illerde ise üreticilerin zamanında başvuru yapamayacağı ve birçok projede destek ve desteklerde gecikmeler yaşanabileceği öngörülüyor” Hibe başvuru süreleri uzatıldı. Yine deprem felaketinden etkilenen illerimizde mazot gübre desteği kapsamında çiftçilerimizin ihtiyaçlarına birebir ödeme nakit olarak yapılarak harcama kolaylığı sağlandı. Bu kapsamda deprem bölgesindeki çiftçilerimize toplam 2 milyar 900 milyon TL mazot gübre desteği ödemesi yapıldı.”
‘ÜCRETSİZ HAYVAN DAĞITIYORUZ’
Yumaklı, depremden etkilenen 11 ilde hayvanları telef olan ve tarım sigortası olan üreticilere devlet destekli Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamında 37 milyon TL hasar tazminatı ödendiğinin altını çizerek, şöyle konuştu:
“Depremden etkilenen illerimizdeki üreticilerimizin üretime devam edebilmeleri için yağlı tohum üretiminin artırılmasına yönelik Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında 127 milyon TL tahsis edilerek ekimle ilgili faaliyetler yürütüldü. bitkiler, baklagiller, tahıllar ve sebzeler. Deprem bölgesinde bitkisel üretim kesintisiz olarak devam etti.” Bunun için Bakanlığımız, deprem bölgesine yapılacak gübre sevkiyatlarında öncelik verilmesi ve bölgeden gelebilecek ek gübre taleplerinin acilen karşılanması amacıyla gübre üreten firmalarla temasa geçerek bir uyum süreci gerçekleştirdi. Sayın Cumhurbaşkanımızın ‘depremde hayvanları telef olan vatandaşlarımızın tüm kayıpları birebir karşılanacaktır’ talimatı doğrultusunda depremden etkilenen illerimizde, yetiştiricilerimize ücretsiz hayvan dağıtımını tamamladık. Bu kayıpların yerine büyükbaş, küçükbaş, kümes hayvanları ve arı kovanları telef oldu. Bu kapsamda toplam 909 milyon TL maliyet; 5 bin 804 büyükbaş, 43 bin 317 koyun, 549 bin kanatlı hayvan ve 26 bin 318 arı kovanını yetiştiricilerimize ücretsiz teslim ettik. Ayrıca deprem bölgesindeki 10 bin 328 arıcıya 5 bin 358 ton yemlik şekeri ücretsiz dağıttık. Hayvancılık kapsamında depremden etkilenen illerimizdeki yetiştiricilerimize 1 milyar 372 milyon TL yem takviyesi ödendi.”
DEPREM BÖLGESİNDE 10 MİLYON DOZ ÜCRETSİZ Şap Aşısı
Deprem bölgesinde hayvan sağlığının korunması için gerekli tedbirleri aldıklarını belirten Yumaklı, “Yaklaşık 60 milyon TL’ye mal olan 5 milyon doz büyükbaş hayvan şap aşısını bu illerimizde ücretsiz uyguladık. Genel hayatı etkileyen afet bölgeleri olarak ilan edildi. Bu uygulama 2024 yılında da devam edecek. Böylece 2 yılda 145 milyon doz ilaçlanmış olacak.” “TL tutarındaki yaklaşık 10 milyon doz aşı Bakanlığımızca ücretsiz olarak uygulanacaktır” diye konuştu. Yumaklı, ayrıca Çayır Mera Islah ve Yönetim Projeleri kapsamında çiftçilerin çoban ve hayvan çadırı, yemlik, kundak ve çoban çantası ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla toplam 50 milyon TL bütçeli bir çalışma yürütüldüğünü belirtti. Meralarda hayvancılık yükseltin ve aşağıdaki değerlendirmeleri yaptı:
“Bakanlığımız iş birliğiyle deprem bölgelerindeki yetiştiricilerimizin pazarlanma imkanı bulamayan çiğ sütleri, üretici örgütlerine ve özel sektöre yönlendirildi. Bu sayede bugüne kadar uyum sağlandı. Bölgedeki süt işletmeleri ve yetiştiricilerin ürettiği 431 bin ton sütün toplanarak üretime dönüştürülmesi kapsamında yine Bakanlığımız iş birliğiyle depremde barınakları zarar gören hayvanlara 20 bin 351 hayvan çadırı/brandası gönderildi. Ayrıca afet bölgesine 16 bin ton hayvan yemi gönderildi.Ayrıca Türkiye Veteriner Hekimler Birliği ve AFAD aracılığıyla Bakanlığımız iş birliğiyle bakım ve besleme amaçlı yaklaşık 55 ton yem dağıtıldı. Depremden etkilenen sokak hayvanlarının dağıtımı yapıldı.”
BALIKÇILIK SEKTÖRÜ DESTEKLERİ
Yumaklı, ülkenin önemli tarımsal üretim kalemleri arasında yer alan su ürünleri ve avcılığın depremden etkilenen illerde yürütüldüğünü, bu üreticilerin mağduriyetini önlemek için çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Yumaklı, “Deprem bölgesinde deniz ve iç sularda faaliyet gösteren toplam 1021 armatöre avcılık faaliyetlerinden kaynaklanan gelir kayıplarının karşılanması amacıyla bir defaya mahsus 11 milyon 300 bin TL destek ödemesi yapıldı. yoksun bırakılmaları ve avcılık faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması.”
Depremde üretim tesisleri zarar gören 26 su ürünleri işletmesine toplam 44 milyon 700 bin TL destek ödemesi yapıldığını belirten Yumaklı, depremden etkilenen su ürünleri branşına ise toplam 56 milyon TL destek ödemesi yapıldığını bildirdi.
KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ
Bakanlık tarafından yürütülen ve kabul edilen proje tutarının yüzde 50’sinin ödendiği Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programının (KKYDP) afet bölgesindeki illerde de uygulandığına dikkat çeken Yumaklı, 1928 projenin tamamlandığını söyledi. 2023 yılında KKYDP kapsamındaki söz konusu iller için 131,8 milyon TL. Hibe desteğinin ödendiğini belirtti. Yumaklı, proje başına 250 bin TL’ye kadar yüzde 100 hibe veren Kırsalda Uzman Eller Projesi kapsamında depremden etkilenen illerde 233 projeye 57,3 milyon TL hibe desteği ödendiğinin altını çizerek, “Proje başına 250 bin TL’ye kadar yüzde 100 hibe desteği sağlayan Kırsalda Uzman Eller Projesi kapsamında, 57,3 milyon TL hibe desteği ödendiğinin altını çizen Yumaklı,” Yürütülen tüm bu faaliyetler çerçevesinde, depremin yaşandığı 6 Şubat’ta, “Bugüne kadar afet bölgesindeki çiftçilerimize toplam 14 milyar 150 milyon TL tarımsal destek ödemesi yapıldı. Tarımsal üretimde ülkemizin can damarı olan bu illerimize, üretimin aksamadan devam etmesi için bugüne kadar olduğu gibi her türlü desteği vermeye devam edeceğiz” dedi.
Ayrıca Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu projelerinin yer aldığı Kahramanmaraş, Hatay ve Malatya illerinde IPARD projelerinin hibe tutarlarında fiyat farkı bulunduğunu belirten Yumaklı, “Böylece hibe tutarları 207 projenin bedeli 490 milyon TL’den 710 milyon TL’ye çıkarılarak toplamda 220 milyon TL ilave tutar sağlandı.” “Destek sağlandı” dedi.
ORMANCI VE ORMAN KÖYLÜSÜ
Afet bölgesi ilan edilen illerdeki 3 bin orman köylüsü ve Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinin, 6 Şubat – 31 Temmuz 2023 ortaları arasındaki 11,3 milyon TL tutarındaki ORKÖY kredi borçlarını faizsiz olarak 31 Aralık 2023 tarihine kadar ertelediklerini hatırlatan Yumaklı, şöyle konuştu: : “Depremden etkilenen illerimizdeki ormanlar Köylerde kullanılmak üzere ayrılan 345,3 milyon TL ek deprem ödeneği ile depremden etkilenen illerdeki toplam ORKÖY bütçesi 458,4 milyon TL’ye çıkarıldı. Böylece yüzde 20 oranında artış sağlandı. Bunun bir kısmı 2023 yılında afet bölgesindeki orman köylerimizde bulunan 4 bin 312 orman köylüsü aileye hibe olarak verilecek. Faizsiz ORKÖY desteği sağlandı.”
TARIMSAL SULAMA VE İÇME SUYUYLA TAŞKIN SAVUNMA ÇALIŞMALARI
Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle, Bakanlığa bağlı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’ne bağlı teknik ekipler tarafından afet bölgesindeki barajların detaylı olarak incelendiğini, 110 baraj ve 30 göletin bulunduğunu belirtti. Bu çerçevede denetimler yapıldı. İçme suyu sondajı ve sulama altyapı onarımı ile ilgili çalışmaların da yürütüldüğünün altını çizen Yumaklı, şunları kaydetti:
“DSİ Genel Müdürlüğümüz deprem bölgesindeki Malatya, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Osmaniye illerinde toplam 143 kuyuda sondaj çalışmalarını tamamlayarak saniyede 2 bin 926 litre içme ve kullanma suyu elde edildi. Yine Bakanlığımıza bağlı olan DSİ Genel Müdürlüğümüz tarafından deprem sonrasında 6 Şubat’ta başlatılan çalışmalar, altyapı projelerinin bakım onarım çalışmalarının büyük bir kısmını tamamlayarak tarım arazilerine yeniden su kazandırdık.Bakım onarım çalışmalarını gerçekleştirdik. Bölgede toplam 56 kilometre uzunluğundaki kanallarda 16,7 kilometre sulama kanalı inşa ederek işletme bakım yollarının onarımını tamamladık.Ayrıca Hatay,Gaziantep,Kahramanmaraş’ta işletme ve bakım yollarının onarımını da tamamladık.Toplam 515 adet Böylelikle Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün (DSİ) rutin faaliyetlerine ek olarak, deprem bölgesindeki vatandaşlarımızın acil içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması ve bu kapsamda Elazığ, Diyarbakır’da kooperatif kuyuları denetlendi. Tarımsal sulamanın önlenmesi için yaklaşık 1,2 milyar TL tutarında çalışma maliyeti gerçekleştirildi.
gerçekleştirildiği.”
‘PLANLAMALARIMIZI TİTİZLİKLE YAPIYORUZ’
Yumaklı, tarımsal desteklerin yanı sıra deprem bölgesi için Bakanlığa bağlı kuruluşlarca yaklaşık 6 milyar TL ödenek kullanıldığını belirterek, “Depremden etkilenen yetiştiricilerimiz talep ederse sahipsiz kalan veya çalışamayacak durumda olan hayvanları, Bakımı yapılacak olan vatandaşlar Et ve Süt Kurumu tarafından bölgeden, Toprak Ürünleri Ofisi tarafından afet bölgesindeki Toprak Ürünleri Ofisi tarafından teslim alındı.” “Hububat ve bakliyat alımlarının kota ve tür ayrımı yapılmaksızın yapıldığını özellikle vurgulamak isterim” dedi.
Verimli toprak yapısı ve iklim koşullarıyla ülkenin gıda arz güvenliği açısından stratejik öneme sahip olan bölgede tarımsal üretimin geliştirilmesine yönelik tüm destek ve planlama çalışmalarını titizlikle yürüttüklerini belirten Yumaklı, şöyle konuştu:
“6 Şubat depreminden sonra devlet ve millet olarak bir araya geldik, yaralarımızı hep birlikte sardık. Tarımsal üretimin aksamaması için var gücümüzle çalıştık. İnşallah Bakanlığımızın yeni uygulamalarını hayata geçireceğiz. Bu illerde planlı üretim ve sözleşmeli üretim yaparak bölgenin tarımsal üretimini daha da geliştirip ileriye taşıyacağız.” “Bu süreçte bölgemizin çiftçisi, üreticisi ve işletme sahipleriyle birlikte hareket edip birlikte yolumuza devam edeceğiz. Rabbimiz bu tür felaketlerden bizleri ve ülkemizi her zaman korusun ve bir daha böyle acı günler yaşamasın.”
